Będę chwalił Pana póki żyję, będę śpiewał Bogu memu póki dni moich (Ps. 146, 2)
Koncert Kantorów w hołdzie błogosławionej pamięci Kantora Benziona Millera Z”L
Świadectwem prawdziwej przyjaźni może być jedynie śmierć. Ona tę przyjaźń pieczętuje. Na wieki wieków.
Przez dwadzieścia osiem lat miałem szczęście i zaszczyt przyjaźnić się z kantorem Benzionem Millerem. Niesłusznie używam czasu przeszłego, jako że przyjaźń ta nie skończyła się z chwilą Jego śmierci. Skończy się wraz z moim odejściem.
Hazan Miller szczerze kochał Kraków. Mimo choroby i sprzeciwu lekarzy 18 grudnia 2024 roku przyjechał z Brooklynu, aby właśnie tu, w gronie bliskich przyjaciół celebrować 77- mą rocznicę swoich urodzin. Zachowało się nagranie z Hawdali, podczas której – jak się miało okazać – po raz ostatni błogosławi wino, światło i wonności świata, który mu przyszło opuścić.
Wcześniej wspólnie planowaliśmy, że Benzion wystąpi razem ze swoim synem, kantorem Shimmy Millerem. Dzisiaj Shimmy zaśpiewa dla Ojca z innymi kantorami, niegdyś studentami Mistrza, a obecnie jednymi z najwybitniejszych kantorów naszych czasów.
Janusz Makuch
Kantorzy: Shimmy Miller, Nissim Sa’al, Israel Rand
Chór Kantorów, dyrygent: Maestro Yossi Schwartz
akompaniament: Menchem Bristowski
niedziela, 29 czerwca 2025, godz. 19.00
synagoga Tempel, ul. Miodowa 24
bilety: 150 / 90 PLN
Kantor Shimmy Miller
Urodzony w 1976 roku w Ontario, w Kanadzie, Shimmy Miller uczył się w Bobover Yeshivas w Nowym Jorku i w Londynie, a także w Yeshivat Avnei Nezer w Bayit Vagan, w Izraelu. Swoją karierę śpiewaka rozpoczął w wieku 5 lat jako solista w Young Israel Beth-El na Brooklynie, gdzie jego ojciec, Benzion Miller OB”M, sprawował funkcję kantora przez 42 lata. Studiował śpiew i liturgię kantoralną u dr. Dona Robertsa i u Darrela Lauera z Belz Cantorial School of Music na Yeshiva University, a także u światowej sławy kantora i muzyka Daniela Gildara.
Dziedzictwo śpiewu kantoralnego w rodzinie Millera sięga pokoleń. Jego ojcem był kantor Benzion Miller, dziadkiem kantor Aaron Miller a pradziadkiem Chaim Shimmon Miller, po którym nosi imię: wszyscy oni znani są na całym świecie jako niezrównani mistrzowie Chazanutu i Tefilah.
Miller koncertował w Izraelu, Europie i Kanadzie, a także w całych Stanach Zjednoczonych. Występował z Israel Philharmonic Orchestra, The Jerusalem Great Synagogue Choir pod batutą Eli Jaffe, a także z innymi wybitnymi orkiestrami i chórami.
Chazan Shimmy Miller pełnił funkcję kantora Congregation Bais Naftali w Los Angeles, CA. a także Ahavas Torah w Engelwood NJ. Miller zaczynał swoją karierę w chórach pracując w studio dla różnych kantorów i popularnych śpiewaków, a także jako lider chóru i dyrygent w Young Israel Beth-El w Boro Park, gdzie również urzędował jego ojciec. Miller często zastępował ojca jako chazan.
Tenor liryczny Kantora Millera cechuje się wyjątkową skalą. Jest mistrzem nusach, którego nauczył się przez lata asystowania ojcu, zarówno jako solista w chórze, jak i później jako dyrygent.
Kantor Nissim Saal
Nissim Saal to światowej sławy chazan, ceniony za wyjątkowy głos, imponującą skalę wokalną i wyjątkową kontrolę. Jego muzyczna podróż rozpoczęła się w młodym wieku, w wyniku inspiracji legendarnym Yossele Rosenblattem i innymi wielkimi chazanami z przeszłości.
Repertuar Nissima Saala wykracza poza tradycyjną muzykę kantoralną, obejmując różnorodne style, w tym muzykę chasydzką, operową i klasyczną. Jego wyjątkowy głos i wszechstronność oczarowały publiczność na całym świecie.
Nissim Saal występował w wielu prestiżowych salach, w tym: w Operze Izraelskiej, Teatrze Jerozolimskim, podczas ceremonii ONZ upamiętniającej Holocaust, w rezydencji Mar-a-Lago.
Odbył również wiele tras koncertowych po Australii, Polsce, Amsterdamie, Londynie, Budapeszcie i wielu miastach w Stanach Zjednoczonych.
Nissim Saal pełni funkcję głównego chazana w szanowanej Synagodze Centralnej Yeshurun w Jerozolimie. Ponadto często występuje jako gościnny chazan w renomowanych synagogach na całym świecie.
Kantor Israel Rand
Urodził się w Tel Awiwie w roku 1963. Już od najmłodszych lat wyróżniał się niezwykłym talentem muzycznym, jako dziecko pobierał nauki muzyki kantoralnej u kantora Shlomo Ravitza, poznając podstawy tej sztuki. Następnie został solistą w słynnym chórze dziecięcym pod batutą kompozytora Yigala Caleka.
Israel Rand ukończył z wyróżnieniem Tel Aviv Cantorial Institute prowadzony przez dyrygenta Eli Jaffe. Wśród wielu jego wybitnych był między innymi kantor Moshe Stern: Rand jest do dziś uważany za jednego z jego najwybitniejszych uczniów.
W 1989 roku Rand został wyznaczony głównym kantorem synagogi „Heichal Meir” w Tel Awiwie, idąc w ślady kantorów Yitzchaka Eshela i Binyamina Ungara. Rok później został mianowany Głównym Kantorem Wielkiej Synagogi w Ramat Gan, synagogi o najbardziej prestiżowym dziedzictwie kantoralnym w Izraelu.
Maestro Yossi Schwartz
Yossi Schwartz, urodzony w Seattle w 1991 roku, dorastał w rodzinie przesiąkniętej talentem muzycznym. Jego miłość do muzyki rozpoczęła się wcześnie, zainspirowana wielkimi kantorami minionych pokoleń. Jako nastolatek zanurzył się w żywych tradycjach muzycznych Wielkiej Synagogi w Jerozolimie, chłonąc kunszt znanych kantorów i profesjonalnych chórów.
Pod opieką tak słynnych postaci, jak Shlomo Goldhar, Maestro Elli Jaffe i Kantor Israel Rand, Yossi Schwartz doskonalił swoje umiejętności w zakresie muzyki, harmonii i dyrygentury. W 2011 roku założył renomowany Vocal Ensemble Pamonim, uznawany za jeden z najlepszych na świecie wokalnych zespołów kantoralnych.
Występował w Izraelu, Europie i Stanach Zjednoczonych w synagogach, na festiwalach żydowskich, koncertach i weselach. Jest ceniony za swój dramatyczny tenor, płynnie łączący różne style muzyczne, aby uświetnić żydowską muzykę liturgiczną. Znany ze swojej wyjątkowej zdolności do przyciągania i angażowania publiczności, Yossi tworzy inspirujące i niezapomniane doświadczenia, które łączą tradycję i nowoczesność.
Obecnie pełni funkcję dyrektora muzycznego Park East Day School i głównego kantora Skylake Synagogue w Miami, nadal inspirując publiczność i kształtując przyszłość muzyki kantoralnej i żydowskiej.
Menachem Bristowski, akompaniament
jest światowej sławy pianistą, który od 35 lat akompaniuje największym kantorom przez ostatnie 35 lat. Jako czołowy izraelski kantoralny pianista koncertowy towarzyszył m.in. izraelskiej orkiestrze filharmonicznej w największych i najbardziej i najbardziej prestiżowych salach koncertowych w Izraelu, jak również podczas Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie. Jest niezwykle utalentowanym muzykiem, a jego dorobek obejmuje aranżacje muzyczne dla orkiestry, kantora i chóru.
Pieśni Rozy Eskenazi
Veronika Varga i Andreas Adreou
Wiele rzeczy może łączyć kulturowo ludzi zakorzenionych w greckich, anatolijskich i bliskowschodnich tradycjach europejskich – ale niewiele tak potężnie, jak spuścizna jednej niezwykłej artystki: Rozy Eskenazi. Jej niezapomniany głos i trwająca całe życie muzyczna podróż zajmują szczególne miejsce w sercach Greków, Turków, Ormian i Żydów, oferując ponadczasowy przykład tego, jak muzyka, empatia, szczerość i miłość mogą łączyć ludzi i otwierać serca ponad granicami.
W tym koncercie niezwykłe życie i różnorodny repertuar Rozy Eskenazi zostaną przywrócone do życia przez dwoje oddanych artystów: Węgierska piosenkarka Veronika Varga i cypryjski dudziarz Andreas Andreou poprowadzą publiczność w podróż po greckiej kulturze Azji Mniejszej z początku XX wieku. W ich wykonaniu usłyszymy piosenki z lat 20. i 30. XX wieku, śpiewane pierwotnie lub głównie przez Rozę Eskenazi – królową wczesnego rebetiko, „kanarka Morza Egejskiego” i jeden z najbardziej kultowych głosów aszkenazyjskich Żydów z greckiej części Morza Śródziemnego i Anatolii.
Umieszczając Rozę w centrum tego występu, koncert przedstawia autentyczne historie poprzez kultowe piosenki – odzwierciedlające codzienne życie, radości i smutki mieszkańców Anatolii. Jednocześnie podkreśla bogate dziedzictwo kulturowe dawnej Smyrny – gdzie Roza jest głęboko zakorzeniona – oraz jej późniejsze życie i echa w greckiej ojczyźnie. Piosenki wykonywane są w intymnej oprawie muzycznej, gdzie dudom – symbolicznemu instrumentowi – towarzyszy wokal, dając głos ponadczasowym emocjom i odzwierciedlając je.
środa, 25 czerwca 2025
Namiot FKŻ, ul. Józefa 36
wstęp wolny
Szalom z Kazimierza
Oto nastał ten przykry moment, kiedy po wielu, wielu latach zmuszeni jesteśmy opuścić ulicę Szeroką. Wbrew własnej woli. Powody są całkowicie od nas niezależne – jedne poważne, podyktowane względami bezpieczeństwa, inne żałosne, podyktowane chciwością i niechęcią.
Pamiętacie, że koncert „Szalom na Szerokiej” gromadził rokrocznie tysiące osób z Polski i całego świata. Był symbolem i celebracją żydowskiego życia. Siłą jednoczącą, drogą pojednania. Przesłaniem pokoju w świecie wojen i nienawiści. Sprawiał, że oczy świata zwrócone były na Kraków, a imię Krakowa rozbrzmiewało w różnych częściach świata. Teraz to już historia. Pozostało, co jest. Cóż…, w ( po-żydowskim ) interesie wielu jest kochać wyłącznie martwych Żydów. Tych żywych – już niekoniecznie.
W poszukiwaniu miejsc bardziej przyjaznych zdecydowaliśmy się – a wraz z nami wygnany Duch ulicy Szerokiej – przenieść na Plac Wolnica.
Gośćmi specjalnymi koncertu będą: Mała Orkiestra Dancingowa, Boom Pam oraz … Dudu Tassa z Jonnym Greenwoodem – ale to nie cały line-up koncertu. Więcej informacji i szczegóły koncertu znajdziecie wkrótce na naszej stronie.
